Nasilające się alergie są zwiastunem tego, że wpływ zmian klimatycznych na nasze zdrowie jest nieunikniony. Zauważa się też narastające zanieczyszczenie powietrza w wielu aglomeracjach miejskich, co jest szczególnie niebezpieczne dla osób już chorujących na choroby dróg oddechowych i alergie, ale może się też okazać groźne dla przyszłych pokoleń. W jaki sposób ocieplenie klimatu wpływa na alergeny?
Jak zmiana klimatu wpływa na rośliny?
Cieplejsza pogoda sprzyja kwitnieniu roślin, przez co sezon pylenia może rozpocząć się wcześniej i trwać dłużej. Rośliny wypuszczają więcej kwiecistych pąków, co wygląda urokliwie, ale zawarty w nich pyłek rozprzestrzenia się w środowisku, osadza na ciele, włosach i ubraniach oraz na dłużej pozostaje zmorą dla alergików.
Ze zmianami klimatycznymi wiąże się wzrost emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Ten gaz cieplarniany stymuluje rośliny do zwiększania produkcji pyłku.
Warto też zaznaczyć, że ocieplenie klimatu nie wpływa jedynie na rośliny, które już znajdują się w danym środowisku. Ocieplenie się średniej rocznej temperatury w chłodniejszych krajach sprawi, że nowe, wcześniej tam niespotykane gatunki roślin będą tam miały dobre warunki do wzrostu, rozwoju, kwitnięcia i pylenia. [1]
Zmiany klimatu a pleśnie
Nie tylko wzrost i pylenie roślin promowane przez zmiany klimatyczne mogą się stać prawdziwą zmorą alergików. Z czasem osoby uczulone na pleśnie również mogą odczuwać skutki ocieplenia środowiska. Dlaczego? Ze zmianami klimatu wiąże się zwiększenie opadów atmosferycznych i wilgotności powietrza, a także występowanie powodzi i intensywnych burz. Ciepło w połączeniu z wilgocią to doskonałe warunki do rozwoju zarodników pleśni. Tyczy się to zarówno zamkniętych i źle wietrzonych pomieszczeń, jak i pleśni występującej na dworze, np. w butwiejących częściach roślin czy gnijących jesiennych liściach. [1]
Wpływ zmian klimatu na choroby alergiczne
Ocieplenie klimatu i wzrost emisji gazów cieplarnianych będzie najbardziej dotkliwy dla osób zmagających się z alergiami wziewnymi na pyłki roślin wiatropylnych. Najprawdopodobniej nie jest to kwestią kilkuset lat, a kilkudziesięciu lub kilkunastu. Objawy alergii będą pojawiały się wcześniej niż dotychczas i mogą być bardziej nasilone przez zwiększone stężenia pyłków roślin i zarodników grzybów w powietrzu.
Zwiększy się ilość obserwowanych zaostrzeń chorób pod postacią alergicznego nieżytu nosa i alergicznego zapalenia spojówek. Może dochodzić do częstszych rozpoznań astmy. [1], [2]
Jak przygotować się na sezon alergiczny?
Jeśli stwierdzono u Ciebie alergię, kluczem do opierania się wpływom zmian klimatu na zdrowie jest dobre kontrolowanie leczenia choroby. Regularnie pojawiaj się na wizytach u swojego alergologa. Sprawdzaj kalendarz pyleń i stężenie zarodników pleśni w powietrzu (na stronach internetowych lub w dedykowanych aplikacjach) i z wyprzedzeniem sięgaj po lek przeciwalergiczny. Może pomóc zmniejszyć objawy choroby lub zapobiec ich wystąpieniu. [3]
Wzrost średniej rocznej temperatury powietrza i stężenia dwutlenku węgla w atmosferze ma wpływ na alergeny unoszące się w powietrzu – głównie na zarodniki grzybów i pyłki roślin. Niewątpliwie ma to już konsekwencje dla zdrowia alergików i wpływ ten będzie się powiększał. To, co już możesz zrobić, żeby zadbać o swoje zdrowie, to dobrze kontroluj swoje choroby przewlekłe i na własną, domową skalę staraj się zapobiegać pogłębianiu problemów klimatycznych.
Bibliografia
[1] P. J. Beggs, B. Clot, M. Sofiev, i F. H. Johnston, „Climate change, airborne allergens, and three translational mitigation approaches”, eBioMedicine, t. 93, lip. 2023, doi: 10.1016/j.ebiom.2023.104478.
[2] C. Ray i X. Ming, „Climate Change and Human Health: A Review of Allergies, Autoimmunity and the Microbiome”, Int J Environ Res Public Health, t. 17, nr 13, s. 4814, lip. 2020, doi: 10.3390/ijerph17134814.
[3] „Monitoring pyłkowy w praktyce AD 2017 – Alergia”. Dostęp: 29 styczeń 2024. [Online]. Dostępne na: http://alergia.org.pl/index.php/2017/08/31/monitoring-pylkowy-w-praktyce-ad-2017/